Już od dziesięciu lat międzynarodowa grupa szuka i opracowuje sposoby obrony Ziemi przed możliwymi uderzenia asteroid.
Jest to scenariusz rozsławiony przez film Armageddon z 1998 roku: asteroida zostaje zauważona na kursie kolizyjnym z Ziemią, a eksperci starają się zaplanować misję kosmiczną, aby spotkać się z asteroidą i złagodzić niebezpieczeństwo. To klasyczna fantastyka naukowa, ale czy wiesz, że istnieje bardzo realna grupa odpowiedzialna za zalecanie takiej reakcji w prawdziwym życiu? A w tym miesiącu obchodziła swoje dziesiąte urodziny.
Kiedy asteroida Czelabińsk uderzyła w niebo nad Uralem w Rosji w lutym 2013 roku, uwypukliła kruchość ludzkości.
Z masą około 12.000 ton i rozmiarem 19 m asteroida Czelabińsk była drugą co do wielkości asteroidą, która uderzyła w Ziemię w ostatnim stuleciu. Uderzając w górną atmosferę pod małym kątem i z dużą prędkością, rozpadła się, uwalniając falę uderzeniową, która zraniła ponad 1500 osób i uszkodziła 7300 budynków. Wiele osób zostało również rannych odłamkami latającego szkła, gdy wyglądały przez okna, aby zobaczyć, co się dzieje.
Dziwnym zrządzeniem losu asteroida z Czelabińska uderzyła tego samego dnia, w którym w Wiedniu zebrała się Grupa Robocza ONZ ds. Pokojowego Wykorzystania Przestrzeni Kosmicznej ds. Obiektów Bliskich Ziemi, aby sfinalizować zalecenie dla ONZ dotyczące sposobu obrony Ziemi przed możliwymi uderzenia asteroid.
Na tym spotkaniu eksperci położyli podwaliny pod utworzenie dwóch organów międzynarodowych, które umożliwiłyby prawdziwie globalną reakcję na ryzyko uderzenia asteroidy: Międzynarodowej Sieci Ostrzegania przed Asteroidami (IAWN, oryg. International Asteroid Warning Network) i Grupy Doradczej ds. Planowania Misji Kosmicznych (SMPAG, oryg. Space Mission Planning Advisory Group, wymawiane jako „same page”).
Utrzymywanie ludzkości na obecnym poziomie
SMPAG i IAWN świętują obecnie swoje dziesiąte urodziny. Pierwsze spotkanie SMPAG odbyło się 6-7 lutego 2014 roku, a pierwsze spotkanie IAWM miało miejsce w styczniu tego samego roku.
- Zadaniem IAWN jest informowanie SMPAG i rządów krajowych za pośrednictwem ONZ oraz dostarczanie informacji o asteroidzie potrzebnych do planowania reaktywnej misji kosmicznej oraz agencjom przygotowującym i reagującym na katastrofy cywilne.
- SMPAG, pod przewodnictwem ESA (European Space Agency), służy jako forum dla światowych agencji kosmicznych i koordynuje reakcję Ziemi na zagrożenie w przestrzeni kosmicznej. Ocenia możliwość wykorzystania misji statków kosmicznych (zazwyczaj niezwiązanych z odwiertami) do badania, odbijania lub niszczenia nadlatującej asteroidy o rozmiarze większym niż 50 m i prawdopodobieństwie uderzenia większym niż 1%. Następnie doradza decydentom w sprawie możliwych działań, które należy podjąć.
Planetarni obrońcy ESA nie zwalniają
Podczas niedawnego 22. spotkania SMPAG 31 stycznia 2024 roku jednym z głównych tematów dyskusji była możliwa wymiana informacji pomiędzy agencjami kosmicznymi planującymi eksplorację asteroidy Apophis.
Apophis to duża asteroida, której średnicę szacuje się na około 350 m, która bezpiecznie przeleci obok Ziemi 13 kwietnia 2029 roku. Zbliży się do naszej planety bliżej niż pierścień satelitów telekomunikacyjnych i prognostycznych na orbicie geostacjonarnej.
Ten przelot daje wyjątkową szansę na dokładne zbadanie tak dużej asteroidy w ramach misji satelitarnej, a agencje kosmiczne zamierzają jak najlepiej ją wykorzystać. ESA bada obecnie dwie koncepcje misji, które miałyby dotrzeć do Apophis w miarę zbliżania się do Ziemi w 2029 roku.
ESA przygotowuje się obecnie również do wystrzelenia misji Hera. We wrześniu 2022 roku misja DART NASA wykazała kluczowy element odchylenia asteroidy — uderzenia, podczas którego statek kosmiczny celowo uderza w asteroidę, aby zmienić jej kurs.
Hera wystartuje w październiku 2024 roku, poleci do tego samego układu asteroid i zrobi pomiary. W ten sposób pomoże przekształcić ten nowatorski eksperyment w powtarzalne podejście do ziemskiej obrony planetarnej.
Aby jednak odbić asteroidę, trzeba ją najpierw wykryć. Minor Planet Center kataloguje obecnie ponad 34.000 znanych planetoid bliskich Ziemi, a Centrum Koordynacji Obiektów Bliskich Ziemi ESA uważnie je obserwuje.
Dwa teleskopy testowe ESA i przyszły teleskop Flyeye stanowią część przyszłej zautomatyzowanej sieci, która każdej nocy będzie stale skanować całe niebo w poszukiwaniu nowych, potencjalnie niebezpiecznych skał kosmicznych. Wszystko, co znajdzie ta sieć, zostanie sprawdzone przez człowieka, zanim zostanie przesłane do Minor Planet Center w celu uruchomienia dalszych obserwacji.
Ale nawet ta sieć nie będzie w stanie wykryć asteroid zmierzających w stronę Ziemi, ukrywających się w blasku słońca. Proponowany przez ESA teleskop kosmiczny NEOMIR będzie zlokalizowany poza zniekształcającą atmosferą Ziemi i dlatego będzie mógł polegać na świetle podczerwonym, a nie na świetle widzialnym. Dokonując obserwacji w podczerwieni, NEOMIR będzie wykrywał ciepło emitowane przez same asteroidy, które nie jest zagłuszane przez światło słoneczne.
➔ Obserwuj nas w Google News, aby być na bieżąco!
źródło: Phys.org | European Space Agency (ESA)
Od 2005 roku zajmuję się komunikacją internetową i e-marketingiem, jestem pasjonatem urządzeń mobilnych oraz nowych technologii – i nie waham się ich używać.