Piractwo wideo powoduje straty prawie 3 mld zł (w Polsce)

Według raportu Deloitte, dotyczącego kradzieży treści wideo w internecie, wynika, że aż 7,3 mln polskich internautów korzysta z serwisów oferujących nielegalny dostęp do treści audiowizualnych.

Raport Deloitte: „Kradzież treści wideo w internecie — Analiza wpływu zjawiska piractwa internetowego treści audiowizualnych, w tym telewizyjnych, na gospodarkę Polski” (lipiec 2023 roku)

Grupa internautów sięgających po pirackie źródła zmalała o 900 tys. w ciągu ostatnich sześciu lat, ale to zjawisko wciąż generuje rosnące straty dla rynku, które sięgać mogą prawie 3 mld zł rocznie. Straty skarbu państwa wynoszą nawet 1,86 mld zł. Częściowe ograniczenie piractwa w Polsce jest efektem systemowych i kosztownych działań po stronie branży audiowizualnej. Dostępne narzędzia i rozwiązania prawne nie są jednak w pełni skuteczne. Konieczne jest dostosowanie prawa do standardów europejskich i poziomu ochrony pozwalającego realnie zmniejszyć straty z tytułu kradzieży treści online. 

W ciągu ostatnich 6 lat liczba internautów korzystających z treści wideo online wzrosła o 7,7 mln, a jednocześnie tych sięgających do serwisów pirackich zmalała o 900 tys. osób. Częściowe ograniczenie działalności serwisów nielegalnych jest efektem szeroko zakrojonych systemowych działań rynku audiowizualnego, zarówno związanych z walką z piractwem, jak i podnoszenia atrakcyjności legalnych ofert.

Pomimo zmniejszenia liczby użytkowników sięgających po nielegalnie oferowane treści ich aktywność istotnie wzrosła. Jak wynika z raportu Deloitte „Kradzież treści wideo w internecie 2023”, w 2022 roku liczba odwiedzin pirackich stron oferujących filmy i seriale zwiększyła się o około 36 proc., a tych z nielegalnym streamingiem kanałów telewizyjnych o 8,8 proc. w porównaniu do 2016 roku. W efekcie poziom strat rynku i polskiej gospodarki wynikających z piractwa nadal pogłębia się. Autorzy raportu szacują, że wartość konsumpcji treści pirackich w Polsce wynosi ok. 7,36 mld zł rocznie, z czego nawet 3 mld zł są możliwe do odzyskania.

Roczna konsumpcja nielegalnie oferowanych treści szacowana na 7,36 mld zł to kwota, która pozwoliłaby na opłacenie rocznego abonamentu do serwisu VOD dla wszystkich internautów w Polsce oglądających treści wideo. Analizując te dane, łatwiej wyobrazić sobie ogromne straty, jakie piractwo internetowe przynosi polskiej gospodarce i całej branży rozrywkowej. Warto zauważyć również, że użytkownicy nielegalnych źródeł są skłonni zapłacić około 30 zł za dostęp do platform oferujących transmisje na żywo i 27 zł za usługi VOD. Tymczasem legalne źródła oferują podobne koszty subskrypcji.

— mówi Teresa Wierzbowska, prezeska zarządu Stowarzyszenia Sygnał

Kluczowe dane na temat piractwa treści wideo w polskim internecie (lipiec 2023)

Kluczowe dane na temat piractwa treści wideo w polskim internecie (lipiec 2023)
  • Liczba użytkowników serwisów pirackich (w 2023 r.): ok. 7,3 mln
  • Straty skarbu państwa (rocznie): 1,86 mld zł
  • Straty PISF (rocznie): ok. 100 mln zł
  • Skala konsumpcji treści pirackich w Polsce (rocznie): ok. 7,36 mld zł
  • Straty rynku audiowizualnego z tytułu piractwa cyfrowego (rocznie): do 3 mld zł
  • Średnie miesięczne wydatki na pirackie treści:
    • 30 zł na użytkownika transmisji na żywo
    • 27 zł na użytkownika serwisu VOD
  • Średnia miesięczna liczba wejść na serwisy pirackie w Polsce (w 2023 r.): 129,3 mln

Proceder nielegalnego udostępniania treści audiowizualnych, w tym telewizyjnych, uległ zmianom, a podmioty oferujące nielegalnie kradzione treści szukają nowych metod dystrybucji i monetyzacji. Poza streamingiem będącym dominującym w Polsce sposobem nielegalnej dystrybucji treści, znaczące straty liczone na poziomie 110 mln zł rocznie generuje także nielicencjonowane IPTV.

Wyzwaniem w ochronie treści jest także dystrybucja ich poprzez media społecznościowe oraz współdzielenie dostępu do legalnych platform VOD. Co siódmy ankietowany korzysta z kont udostępnianych mu przez rodzinę lub znajomych.

Zobacz też: Serwisy streamingowe wchodzą w kolejną fazę, inspirując się starą telewizją

Ponad połowa polskich użytkowników internetu uważa, że korzystanie z serwisów pirackich ma negatywny wpływ na liczbę i jakość produkcji audiowizualnych. Rośnie także świadomość zagrożeń związanych z korzystaniem z pirackich serwisów, takich jak instalacja złośliwego oprogramowania, kradzież danych czy wyłudzenia środków pieniężnych.

Choć respondenci są świadomi tych zagrożeń, to czterech na dziesięciu z nich odwiedza nielegalne platformy, a około 5 proc. osób z tej grupy opłaca dostęp do takich stron. Średnia miesięczna liczba wejść z Polski na serwisy pirackie wynosi prawie 130 mln, a wydatki internautów na tego rodzaju treści to aż 322 mln zł rocznie.

Budżet PISF vs. budżet subskrypcji serwisów streamingowych w Polsce
Budżet PISF vs. budżet subskrypcji serwisów streamingowych w Polsce

Dane z raportu Deloitte uchwyciły granicę możliwości rynku w zakresie walki z kradzieżą treści. Autorzy raportu wskazują, że bez systemowych rozwiązań i zaangażowania jednostek publicznych w walkę z kradzieżą własności intelektualnej wzorem innych krajów europejskich, nie będzie możliwe ograniczenie poziomu strat dla polskiej gospodarki, a rozwiązanie stosowane obecnie przez rynek mogą być niewystarczające. Dla skuteczniejszej ochrony własności intelektualnej koniecznie jest wdrożenie mechanizmów takich jak blokowanie stron i nielegalnych transmisji na żywo.

Główne przyczyny piractwa

W Polsce aktywnymi użytkownikami internetu jest 25,1 mln osób w wieku od 16 do 74 lat. Spośród wszystkich konsumentów treści wideo, 41 proc. pozyskuje je zarówno za pośrednictwem legalnych, jak i pirackich stron, a jedynie 2 proc. używa do tego wyłącznie nielegalnych platform.

Dlaczego jeszcze internauci korzystają z takich serwisów?

Poza ceną istotna jest również możliwość łatwego i szybkiego dotarcia do interesujących treści oraz szeroka oferta pirackich serwisów. Z kolei przewagą serwisów legalnych w oczach internautów jest jakość i bezpieczeństwo usługi.

Nielegalny streaming w Polsce (lipiec 2023)

Nadal wielu internautów ma trudność z identyfikacją, które serwisy są legalne oraz deklaruje większą uczciwość od realnych zachowań. 65 proc. badanych deklaruje, że pozyskuje treści wyłącznie z legalnych źródeł. Jednak w rzeczywistości wynik ten jest mniejszy o 20 punktów procentowych.

Straty w latach 2023-2030

Eksperci przewidują, że w latach 2023 – 2030 średnie tempo wzrostu piractwa wyniesie nieco ponad 1 proc. Chociaż ta dynamika wydaje się niewielka, to do 2030 r. wartość konsumpcji utworów audiowizualnych pochodzących z nielegalnych źródeł może wzrosnąć o ponad pół miliarda złotych w porównaniu do obecnego roku. Zgodnie z prognozami, łączne przychody serwisów pirackich w ciągu najbliższych 7 lat wyniosą 2,9 mld zł. Jednakże ta kwota uwzględnia jedynie przychody z płatności internautów oraz treści reklamowych. Całkowita hipotetyczna wartość konsumpcji utworów audiowizualnych z nielegalnych serwisów w latach 2023 – 2030, przy założonym tempie wzrostu piractwa, może sięgnąć nawet ponad 61 mld zł.

Pobierz pełny raport „Kradzież treści wideo w internecie — Analiza wpływu zjawiska piractwa internetowego treści audiowizualnych, w tym telewizyjnych, na gospodarkę Polski” (lipiec 2023 roku):

O badaniu

Badanie „Kradzież treści wideo w internecie 2023″ opiera się na ankietach przeprowadzonych za pomocą metody CAWI (ang. Computer Assisted Web Interview) na próbie 1500 polskich internautów w wieku od 16 do 74 lat. Respondenci zostali sklasyfikowani jako użytkownicy serwisów pirackich lub legalnych na podstawie ich własnych deklaracji dotyczących źródeł, z których pozyskują treści wideo i transmisje. Lista dostępnych serwisów do wyboru przez ankietowanych została sporządzona na podstawie rekomendacji Stowarzyszenia „Sygnał”.

➔ Obserwuj nas w Google News, aby być na bieżąco!

źródło: Stowarzyszenie Sygnał | Deloitte