Golec piaskowy nadzieją na przedłużenie ludzkiej płodności

Niezwykłe osiągnięcia w zgłębieniu procesu rozmnażania golców piaskowych mogą prowadzić do terapii bezpłodności u ludzi.

Golec piaskowy (Heterocephalus glaber)
Golec piaskowy (Heterocephalus glaber) | fot. Depositphotos

Po raz kolejny golce piaskowe (Heterocephalus glaber) poddały naukowcom ekscytujące pomysły. Nowe badania sugerują, że ich anomalie w rozmnażaniu się mogą być kluczem do zachowania ludzkiej płodności. Te praktycznie ślepe, żyjące pod ziemią gryzonie już przeciwstawiły się wielu normom biologicznym, z ich odpornością na raka, odpornością na ból, niewielkimi oznakami starzenia wraz z wiekiem i zdolnością do przekształcania energii, tak jak robią to rośliny w warunkach o niskiej zawartości tlenu. Teraz nowe badanie pozwoliło poznać, w jaki sposób samice gryzoni – które żyją ponad 30 lat – mogą rodzić przez całe swoje schyłkowe lata.

Może Ci się spodobać: Wstrzykiwany hydrożel leczy bóle pleców!

„Golce piaskowe to najdziwniejsze zwierzęta” – powiedział główny autor, dr Miguel Brieño-Enríquez, adiunkt w Magee-Womens Research Institute i University of Pittsburgh School of Medicine’s Department of Obstetrics, Gynecology and Reproductive Sciences. „Są najdłużej żyjącymi gryzoniami, prawie nigdy nie chorują na raka, nie odczuwają bólu jak inne ssaki, żyją w podziemnych koloniach i tylko królowa może mieć dzieci. Ale dla mnie najbardziej zdumiewające jest to, że nigdy nie przestają mieć potomstwo – nie zauważamy u nich spadku płodności wraz z postępującym wiekiem”.

Zespół porównał jajniki golca pisakowego z jajnikami myszy na różnych etapach rozwoju. Podczas gdy myszy wykazywały spadek płodności od około dziewięciu miesięcy, przy długości życia około czterech lat, ich odpowiedniki o podobnej wielkości już nie. Większość ssaków płci żeńskiej, w tym ludzie i myszy, rodzi się ze skończoną liczbą komórek jajowych, które z czasem się wyczerpują, co w coraz większym stopniu utrudnia zajście w ciążę. Wydaje się jednak, że golce pisakowe mają specjalne procesy biologiczne, które chronią te komórki i podtrzymują ich płodność przez całe życie.

W badaniu naukowcy usunęli również trzyletnie nielęgowe samice z kolonii, aby aktywować ich reprodukcję. Wkrótce odkryli, że te samice miały komórki prekursorowe komórki jajowej, które zaczęły się dzielić, przygotowując się do uzyskania statusu królowej i stania się rozrodczym osobnikiem. W przeciwieństwie do ludzi i innych ssaków ten proces oogenezy zachodzi po urodzeniu u golców piaskowych, a komórki prekursorowe jaja dzielą się, tworząc komórki jajowe zarówno u trzymiesięcznych, jak i 10-letnich zwierząt!

Jest to ważne, ponieważ jeśli uda nam się dowiedzieć, w jaki sposób są w stanie to zrobić, być może będziemy w stanie opracować nowe formy leków lub techniki, które pomogą ludziom. Chociaż ludzie żyją dłużej, menopauza nadal występuje w tym samym wieku.

– powiedział Brieño-Enríquez
A naked mole-rat
A naked mole-rat | fot. UPMC

U ludzi oogeneza zachodzi na etapie rozwoju embrionalnego, więc liczba komórek jajowych jest ograniczona w chwili urodzenia. Jeden do dwóch milionów komórek jajowych spada do 300.000-500.000 w okresie dojrzewania, a następnie spada aż do menopauzy. Podczas gdy niektóre są tracone podczas owulacji, większość umiera. Ustalenie, w jaki sposób golce zachowują swoje komórki jajowe – a nawet tworzą ich więcej – przez całe swoje życie, może wytyczyć nowe ścieżki terapii reprodukcyjnych dla ludzi.

Mamy nadzieję, że wykorzystamy to, czego uczymy się od golca piaskowego, do ochrony funkcji jajników w późniejszym życiu i przedłużenia płodności.

– powiedział Brieño-Enríquez

Badanie zostało opublikowane w Naked Communications.

➔ Obserwuj nas w Google News, aby być na bieżąco!

źródło: Centrum Medyczne Uniwersytetu w Pittsburghu | New Atlas
zdjęcie wykorzystane w nagłówku wpisu pochodzi z Depositphotos