Infografika: Historia największych pandemii na świecie

Zobacz ciekawą infografikę, przedstawiającą na osi czasu historię oraz  liczbą ofiar śmiertelnych rozmaitych pandemii, które nawiedzały ludzkość na przestrzeni stuleci.

Pandemia (gr. pan „wszyscy”, demos „lud”) – nazwa epidemii o szczególnie dużych rozmiarach, na dużym obszarze, obejmującej kraje, a nawet kontynenty.

W dzisiejszych czasach ludzie podróżują bardzo często po całym świecie, a wraz z nimi choroby zakaźne również. Nawet w dzisiejszej erze epidemie są prawie stałe, choć nie każda epidemia osiąga poziom pandemiczny, jak w przypadku nowego koronawirusa SARS-Cov-2 (COVID-19).

Poniższa infografika przedstawia niektóre z najbardziej śmiercionośnych pandemii w historii, od Plagi Antoniny po obecnie rozprzestrzeniającego się po świecie koronawirusa (COVID-19). Choroby nękają ludzkość od zarania dziejów, to nasza śmiertelna wada. Jednak dopiero po znaczącym przejściu na społeczności rolne dramatycznie wzrosła skala i rozprzestrzenianie się rozmaitych chorób.

Powszechny handel stworzył także nowe możliwości interakcji ludzi i zwierząt, które przyspieszyły takie epidemie. Malaria, gruźlica, trąd, grypa, ospa i inne pojawiły się po raz pierwszy we wczesnych latach rozwoju handlu. Im bardziej staliśmy się ucywilizowani –  większe miasta, bardziej egzotyczne szlaki handlowe i zwiększony kontakt z różnymi populacjami ludzi, zwierząt i ekosystemów – tym większe stawało się prawdopodobieństwo wybuchu pandemii.

Oto niektóre z głównych pandemii, w historii ludzkości i szacunkowa liczba ofiar, które pochłonęły te choroby:

Uwaga: Wiele z wymienionych powyżej liczb śmiertelnych ofiar to szacunki na podstawie dostępnych badań. Niektóre, takie jak Plaga Justyniana, podlegają debacie na podstawie nowych dowodów.

Pomimo utrzymujących się chorób i pandemii w historii, istnieje jeden spójny trend w czasie – stopniowe zmniejszanie się śmiertelności. Ulepszenia opieki zdrowotnej i zrozumienie czynników, które powodują inkubację wirusów wywołujących pandemie, były potężnymi narzędziami w łagodzeniu ich skutków.

Infografika obrazująca śmiertelność największych pandemii w historii ludzkości (do 2020 roku):

Gniew bogów

W wielu starożytnych społeczeństwach ludzie wierzyli, że duchy i bogowie powodują choroby będące zemstą na tych, którzy zasłużyli na ich gniew. To nienaukowe postrzeganie często prowadziło do katastrofalnych reakcji, które doprowadziły do ​​śmierci tysięcy, jeśli nie milionów. W przypadku zarazy Justyniana bizantyjski historyk Procopius z Cezarei prześledził dotarcie dżumy (bakterie Yersinia pestis) do Chin i północno-wschodnich Indii, drogą lądową i morską do Egiptu, gdzie przez porty śródziemnomorskie wjeżdżał do Cesarstwa Bizantyjskiego.

Pomimo pozornej wiedzy na temat roli, jaką odgrywa geografia i handel w tym rozprzestrzenianiu się wirusa, Procopius obwinił o wybuch zarazy cesarza Justyniana, ogłaszając go diabłem, lub wzywając Boga do kary za złe działania. Niektórzy historycy stwierdzili, że to wydarzenie mogło zepsuć starania cesarza Justyniana o ponowne połączenie zachodnich i wschodnich pozostałości Cesarstwa Rzymskiego i zapoczątkowały Ciemne Wieki.

Na szczęście ludzkość lepiej rozumie przyczyny chorób, co skutkuje drastyczną poprawą reakcji na współczesne pandemie, choć powolne i niepełne.

Kwarantanna

Praktykowanie kwarantanny rozpoczęło się w XIV wieku, aby chronić nadmorskie miasta przed epidemią dżumy. Ostrożne władze portowe wymagały, aby statki przybywające do Wenecji z zainfekowanych portów były zakotwiczone w porcie przez 40 dni przed wyładunkiem –  słowo „kwarantanna” pochodzi od włoskiego „quaranta giorni” lub 40 dni.

Jednym z pierwszych przypadków polegania na geografii i analizie statystycznej był Londyn w połowie XIX wieku, podczas wybuchu cholery. W 1854 roku dr John Snow doszedł do wniosku, że cholera rozprzestrzenia się przez skażoną wodę i postanowił skorelować dane dotyczące śmiertelności w okolicy bezpośrednio na mapie. Ta metoda ujawniła zbiór przypadków wokół konkretnej pompy, z której ludzie czerpali wodę.

Śledzenie zakażeń

Naukowcy używają podstawowej miary do śledzenia zaraźliwości choroby zwanej wskaźnikiem zaraźliwości (liczbą reprodukcyjną) – znaną również jako R0 lub „R nught”. Ta liczba mówi nam, ile średnio podatnych osób zaraża każda zakażona (chora) osoba.

Odra znajduje się na szczycie listy, ponieważ jest najbardziej zakaźna z zakresem R0 12–18. Oznacza to, że jedna osoba może zarażać średnio od 12 do 18 osób w nieszczepionej populacji. Odra może być najbardziej zjadliwa, jednak szczepienia i odporność ludzi mogą ograniczyć jej rozprzestrzenianie się. Im bardziej ludzie są odporni na chorobę, tym mniejsze jest prawdopodobieństwo jej rozprzestrzeniania się, co czyni szczepienia krytycznymi, aby zapobiec ponownemu pojawieniu się znanych i uleczalnych chorób.

Trudno jest obliczyć i przewidzieć prawdziwy wpływ COVID-19, ponieważ epidemia wciąż trwa, a naukowcy wciąż zbierają informacje o tej nowej formie koronawirusa.

Urbanizacja i rozprzestrzenianie się chorób

Dochodzimy do miejsca, w którym zaczęliśmy, z rosnącymi globalnymi powiązaniami i interakcjami jako siłą napędową pandemii. Od małych plemion łowieckich i rolniczo-koczownicze plemiona po metropolie, po wzajemne poleganie ludzkości na innych, które stworzyło również możliwości rozprzestrzeniania się chorób.

Urbanizacja w rozwijającym się świecie powoduje, że coraz więcej mieszkańców wsi zamieszkuje gęstsze dzielnice, podczas gdy wzrost liczby ludności wywiera większą presję na środowisko. Jednocześnie ruch lotniczy pasażerów prawie podwoił się w ciągu ostatniej dekady. Te makrotrendy mają głęboki wpływ na rozprzestrzenianie się chorób zakaźnych.

Gdy organizacje i rządy na całym świecie proszą obywateli o praktykowanie dystansu społecznego w celu zmniejszenia liczby infekcji, świat cyfrowy pozwala ludziom utrzymywać kontakty i handel jak nigdy dotąd.

Pandemia COVID-19 jest na wczesnym etapie i nie można oczywiście przewidzieć jej przyszłego wpływu. Ten post i infografika mają na celu zapewnienie kontekstu historycznego, a autorzy grafiki będą ją aktualizować w miarę upływu czasu, aby zachować jej dokładność.

źródło: Visual Capitalist – Visualizing the History of Pandemics

Łukasz Majchrzyk

Od 2005 roku zajmuję się komunikacją internetową i e-marketingiem, jestem pasjonatem urządzeń mobilnych oraz nowych technologii – i nie waham się ich używać.

mobirank.pl