TVP Nauka w Dzień Nauki Polskiej oraz w poprzedzający święto weekend przypomni sylwetki wybitnych polskich naukowców.
W tym roku po raz piąty będziemy obchodzili Dzień Nauki Polskiej – święto państwowe będące wyrazem uznania dla dokonań polskich naukowców, którzy przez stulecia dawali impuls do rozwoju intelektualnego, społecznego i gospodarczego. Nie tylko Polski, bo choćby teoria heliocentryczna, odkrycie promieniotwórczości czy wprowadzenie do użytku lampy naftowej zmieniły losy świata. A to tylko kilka przykładów z całej gamy dokonań polskich naukowców. Jako datę święta wybrano dzień urodzin Mikołaja Kopernika, najbardziej rozpoznawalnego polskiego naukowca.
Sprawdź też: Program „Krypton” na TVP Nauka o tajemnicach fizyki i chemii
TVP Nauka zaprasza na trzydniowe obchody Święta Nauki Polskiej na swojej antenie. Filmy dokumentalne i programy popularno-naukowe przypomną życie i dokonania polskich naukowców, m.in. Mikołaja Kopernika, Marii Skłodowskiej-Curie, Stefana, Banacha, Stanisława Ulama, Rudolfa Weigla, Ignacego Mościckiego, Jana Czochralskiego, Tadeusza Sendzimira, Stefana Bryły.
Dokonania polskich naukowców to nie tylko niezwykła historia, ale także współcześnie prowadzone badania i misje. W TVP Nauka pokażemy wywiad ze Sławoszem Uznańskim, astronautą projektowym ESA, który prawdopodobnie już wkrótce będzie drugim Polakiem, który poleci w przestrzeń kosmiczną. Będą także filmy dokumentalne z cyklu „Polacy w kosmosie” opowiadające o wkładzie polskich naukowców w eksplorację naszego układu planetarnego.
TVP Nauka o Dniu Nauki Polskiej będzie przypominała specjalnym logo emisyjnym.
Ramówka z okazji Święta Nauki Polskiej w TVP Nauka
17 lutego 2024 roku (sobota)
Godz. 12:15 „Tajemnica grobu Kopernika” – film dokumentalny Michała Juszczakiewicza pokazujący historię poszukiwań i identyfikacji grobu Mikołaja Kopernika. Przez 5 lat filmowcy dokumentowali unikalne badania prowadzone przez zespół naukowców z Polski i Szwecji pod kierownictwem prof. Jerzego Gąssowskiego. Dokumentaliści zarejestrowali unikalne momenty badań, m.in.: odkrycie szczątków astronoma we Fromborku, ich pierwsze oględziny czy późniejszą identyfikację przy pomocy analizy mitochondrialnego DNA.
Godz. 16:30 „Polacy w kosmosie – Układ Słoneczny” – film dokumentalny prezentujący udział polskich naukowców i inżynierów w eksploracji Układu Słonecznego. Już w 1970 r. w przestrzeń kosmiczną trafił pierwszy przyrząd skonstruowany w Polsce. Instrument przeznaczony do rentgenowskich obserwacji Słońca zbudowali heliofizycy z Wrocławia. Później polska aparatura znalazła się także w lądowniku Huygens wysłanym na Tytana, największy z księżyców Saturna. Polacy opracowali także dziesiątki przyrządów dla sond kosmicznych wysłanych w stronę Marsa, Jowisza czy Słońca.
Godz. 23:05 „Banach. Między duchem a materią” – film dokumentalny Wiesława Saniewskiego opowiadający historię lwowskiej szkoły matematycznej i wybitnego polskiego matematyka Stefana Banacha, jednego z najważniejszych naukowców w historii światowej nauki. Jego odkrycia miały i wciąż mają duży wpływ nie tylko na badania naukowe, znalazły też zastosowania w przemyśle, medycynie, bezpieczeństwie.
18 lutego 2024 roku (niedziela)
Godz. 9:40 „Geniusze i marzyciele – Stefan Bryła” – felieton dedykowany inżynierowi ze Lwowa, autorowi nowatorskich rozwiązań w technologiach budowlanych, pionierowi praktycznego stosowania spawalnictwa i konstrukcji spawanych. Studiował we Lwowie, Paryżu, Londynie i w Niemczech. Wykładał budowę mostów we Lwowie i budownictwo w Warszawie. Był konstruktorem m.in. pierwszego na świecie drogowego mostu spawanego na rzece Słudwi w Maurzycach pod Łowiczem oraz wieżowca Prudential w Warszawie – najwyższego ówcześnie budynku stolicy.
Godz. 11.00 „Maria Skłodowska – Curie” – film dokumentalny Bohdana Rączkowskiego o życiu i pracy Marii Skłodowskiej – Curie, pierwszej i jedynej Polki nagrodzonej dwukrotnie nagrodą Nobla. Dzięki niej poznaliśmy tajniki promieniotwórczości, dwa promieniotwórcze pierwiastki rad i polon. Ufundowany przez nią Instytut Radowy w Warszawie do dziś ratuje życie chorym na raka.
Godz. 15:00 „Wywiad ze Sławoszem Uznańskim” – ze Sławoszem Uznańskim polskim astronautą projektowym ESA, który najprawdopodobniej jesienią 2024 r. odbędzie misję na Międzynarodową Stację Kosmiczną rozmawia Robert Szaj, dyrektor i pomysłodawca TVP Nauka. Jak przebiegała kwalifikacja do korpusu astronautów ESA, jakie wyzwania wiążą się z przygotowaniami do misji kosmicznej, a przede wszystkim o tym, jakie badania na ISS chciałby przeprowadzić Sławosz Uznański – tego wszystkiego widzowie TVP Nauka będą mieli okazję dowiedzieć się u źródła.
Godz. 16:30 „Polacy w kosmosie – polskie rakiety” – już na przełomie lat 60 i 70 XX wieku polskie rakiety programu Meteor osiągnęły pułap graniczący z linią Karmana – umowną granicą między Ziemią a kosmosem, znajdująca się ok. 100 km nad powierzchnią naszej planety. Choć polski program rakietowy zarzucono, dziś znów mamy szansę, by powtórzyć tamten sukces. Film dokumentalny przybliża prace polskich instytutów badawczych i prywatnych firm nad nowymi prototypami rakiet kosmicznych.
Godz. 21:05 „Wielki test o Koperniku” – co o najbardziej rozpoznawalnym polskim naukowcu wiedzą dziennikarze, celebryci, widzowie. Historia Mikołaja Kopernika nadal kryje wiele tajemnic, ten program to podsumowanie wiedzy zgromadzonej przez naukowców na temat życia i dokonań Kanonika z Fromborka.
Godz. 22:35 „Tajemnica ekonomii Kopernika” – fabularyzowany film dokumentalny w reżyserii Michała Juszczakiewicza prezentujący Mikołaja Kopernika nie jako astronoma, a wybitnego ekonomistę i matematyka. To poruszająca historia naukowca, który wykorzystując swój intelekt, przygotowuje rewolucyjną reformę monetarną. W filmie odtworzono przebieg Sejmu Prus Królewskich w Grudziądzu, podczas którego Mikołaj Kopernik wygłosił publicznie swój traktat o monecie. Zaprezentowano działalność astronoma jako aktywnego administratora Kapituły Warmińskiej, który zasiedlał opuszczone i zniszczone przez wojnę polsko – krzyżacką gospodarstwa rolne Warmii. Obraz ukazuje naukowca również jako szanowanego doradcę Biskupów Warmińskich.
19 lutego 2024 roku (poniedziałek) — Dzień Nauki Polskiej
Godz. 11:05 „Giganci Nauki – Stanisław Ulam” – felieton przypominający historię i dokonania Stanisława Ulama – matematyka z lwowskiej szkoły, który pracował nad projektem Manhattan, czyli stworzeniem bomby atomowej, był twórcą programu Orion, w którym opracowywano napęd nuklearny dla rakiet kosmicznych, należał również do grupy opracowującej schemat bomby wodorowej.
Godz. 11:30 i 16:30 „Rok Mikołaja Kopernika w TVP Nauka” cz.1 i 2 – realizowany we Fromborku program publicystyczny, w którym zaprezentowane zostały miejsca związane z Mikołajem Kopernikiem, a także wydarzenia Roku Mikołaja Kopernika w 2023 r. Gościem specjalnym programu jest astronauta NASA Terry Virts.
Godz. 13:25 „Giganci Nauki – Rudolf Weigl” – felieton dedykowany Rudolfowi Weiglowi – polskiemu biologowi, który wynalazł pierwszą skuteczną szczepionkę przeciwko tyfusowi plamistemu. W felietonie przypomnimy nie tylko badania profesora, lecz także jego życiowe wybory. Urodzony w austriackiej rodzinie w Galicji, po przedwczesnej śmierci ojca wychowywał się w polskiej tradycji kulturowej. Podczas II wojny światowej odmówił podpisania volkslisty, zgodził się jednak na dalszą pracę jako kierownik naukowy Instytutu Badań nad tyfusem plamistym i wirusami. Choć była wykonywana dla okupantów to dzięki niej ocalił ok. 5 tys. Polaków i Żydów. Po wojnie dalsze badania prowadził na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie w Poznaniu.
Godz. 16:00 „Giganci Nauki – Ignacy Mościcki” – felieton dedykowany pracy naukowej Ignacego Mościckiego. Jest znany jako polityk i urzędujący w latach 1929-1936 trzeci prezydent Polski. Tymczasem większość swojego życia poświęcił chemii. Był profesorem, a później rektorem Politechniki Lwowskiej. Opracował nowatorską metodę pozyskiwania kwasu azotowego z powietrza i był inicjatorem budowy Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Mościcach.
Godz. 19:15 „Giganci Nauki – Tadeusz Sendzimir” – felieton przypominający sylwetkę polskiego inżyniera i wynalazcy. Przydomek „Edisona metalurgii” zyskał dzięki nowatorskim rozwiązaniom technicznym: metodzie ciągłego cynkowania ogniowego, nazwanej procesem Sendzimira, linii produkcyjnej do ciągłego walcowania blachy oraz tzw. walcarki planetarnej. Pracował w Polsce, Francji i USA.
Godz. 19:30 – „Astronarium – Grób Kopernika” – odcinek programu Bogumiła Radajewskiego dedykowany poszukiwaniom i odkryciu grobu Mikołaja Kopernika w katedrze we Fromborku.
Godz. 22:45 „Geniusze i Marzyciele – Jan Czochralski” – film dokumentalny Katarzyny Trzaski przedstawia postać genialnego naukowca, a także wielkiego polskiego patriotę – chemika i metalurga Jana Czochralskiego. Jego badania i prace naukowe z początku XX wieku stanowią podstawy współczesnego przemysłu elektronicznego i fotowoltaicznego opartych na monokrystalicznych półprzewodnikach, które wytwarza się, powszechnie znaną w kołach naukowych na całym świecie, metodą Czochralskiego.
➔ Obserwuj nas w Google News, aby być na bieżąco!
źródło: Telewizja Polska
Od 2005 roku zajmuję się komunikacją internetową i e-marketingiem, jestem pasjonatem urządzeń mobilnych oraz nowych technologii – i nie waham się ich używać.