Sonifikacja Centrum Galaktyki, wykorzystująca dane z teleskopów kosmicznych Chandra, Hubble i Spitzera należących do NASA, została przełożona na nową kompozycję zawierającą nuty i partyturę.
Od tysiącleci muzycy szukają inspiracji w niebiosach. Teraz nowa współpraca umożliwia wykorzystanie rzeczywistych danych z teleskopów NASA jako podstawy do tworzenia oryginalnej muzyki, którą można odtwarzać. Od 2020 roku w ramach projektu „sonifikacji” w Centrum Rentgenowskim Chandra NASA przekładane są cyfrowe dane zebrane przez teleskopy na nuty i dźwięki. Proces ten pozwala słuchaczowi doświadczyć danych za pomocą zmysłu słuchu, zamiast postrzegać je jako obrazy, co jest bardziej powszechnym sposobem prezentacji danych astronomicznych.
Zobacz też: Darmowy serwis streamingowy NASA+ już wystartował!
Nowa faza projektu sonifikacji przenosi dane na inne terytorium. Współpracując z kompozytorką Sophie Kastner, zespół opracował wersje danych, które mogą wykorzystywać do gry muzycy.
„To jak pisanie fikcyjnej historii w dużej mierze opartej na prawdziwych faktach” – powiedziała Kastner. „Pobieramy dane z kosmosu, które zostały przetłumaczone na dźwięk i nadajemy im nowy, ludzki wymiar”.
Ten program pilotażowy skupia się na danych z małego obszaru w centrum naszej galaktyki Drogi Mlecznej, w którym znajduje się supermasywna czarna dziura. Obserwatorium rentgenowskie Chandra, Kosmiczny Teleskop Hubble’a i wycofany z użytku Kosmiczny Teleskop Spitzera badały ten obszar, który rozciąga się na około 400 lat świetlnych.
„Od lat pracujemy z tymi danymi, zarejestrowanymi w promieniowaniu rentgenowskim, świetle widzialnym i podczerwonym” – powiedziała Kimberly Arcand, specjalistka ds. wizualizacji Chandry i naukowczyni ds. technologii. „Przełożenie tych danych na dźwięk było dużym krokiem, a teraz z Sophie ponownie próbujemy dla nas czegoś zupełnie nowego”.
W procesie sonifikacji danych komputery wykorzystują algorytmy do matematycznego mapowania danych cyfrowych z tych teleskopów na dźwięki słyszalne dla ludzi. Muzycy mają jednak inne możliwości niż komputery. Kastner zdecydował się skupić na małych fragmentach obrazu, aby dane były bardziej czytelne dla ludzi. Umożliwiło jej to również utworzenie reflektorów na pewnych częściach obrazu, które można łatwo przeoczyć, gdy odtwarzana jest pełna sonifikacja.
„Lubię o tym myśleć, jak o tworzeniu krótkich winiet danych i podchodzeniu do tego niemal tak, jakbym pisałs muzykę filmową do tego obrazu” – powiedziała Kastner. „Chciałam zwrócić uwagę słuchacza na mniejsze zdarzenia w większym zbiorze danych”.
Rezultatem tego próbnego projektu jest nowa kompozycja oparta na rzeczywistych danych z teleskopów NASA, ale z ujęciem człowieka.
„W pewnym sensie jest to po prostu kolejny sposób interakcji ludzi z nocnym niebem, taki sam, jak to miało miejsce w całej historii” – mówi Arcand. „Używamy różnych narzędzi, ale koncepcja inspiracji niebiosami do tworzenia sztuki pozostaje taka sama”.
Kastner ma nadzieję rozszerzyć ten pilotażowy projekt kompozycji na inne obiekty w zbiorze danych sonifikacji Chandry. Pragnie także pozyskać innych współpracowników muzycznych, którzy są zainteresowani wykorzystaniem danych w swoich utworach.
Praca Sophie Kastner w Centrum Galaktycznym nosi tytuł Where Parallel Lines Converge (pol. Gdzie zbiegają się linie równoległe). Jeśli jesteś muzykiem i chcesz spróbować odtworzyć tę sonifikację w domu, sprawdź nuty na stronie internetowej projektu.
Utwór został nagrany przez Ensemble Éclat z Montrealu pod dyrekcją Charlesa-Erica LaFontaine’a 19 lipca 2023 roku na Uniwersytecie McGill.
Pracując z kompozytorem, ten pejzaż dźwiękowy może być odtwarzany przez muzyków. Pełna partytura i nuty dla poszczególnych instrumentów dostępne są na stronie: https://chandra.si.edu/sound/symphony.html. Źródło: NASA/CXC/SAO/Sophie Kastner
➔ Obserwuj nas w Google News, aby być na bieżąco!
źródło: NASA’s Chandra X-ray Center | Phys.org
Od 2005 roku zajmuję się komunikacją internetową i e-marketingiem, jestem pasjonatem urządzeń mobilnych oraz nowych technologii – i nie waham się ich używać.