Jak pachnie w kosmosie?

Astronauci, którzy spędzili wiele godzin na spacerach kosmicznych, donoszą, że przestrzeń kosmiczna śmierdzi spalenizną, przypominający zapach prochu, przypieczonego steku, spalonego ciasta i gorącego metal.

Dwaj astronauci w przestrzeni kosmicznej
fot. Depositphotos

Kosmos ma podobno bardzo specyficzny zapach, który nie należy do przyjemnych. Ale dlaczego? Kiedy astronauci wracają ze spacerów kosmicznych, często opisują dziwny zapach podobny do spalonego steku i wypalonego prochu. Ale dlaczego przestrzeń kosmiczna śmierdzi spalonymi rzeczami i skąd pochodzi ten zapach?

Żeby było jasne, przestrzeń kosmiczna to próżnia niemal idealna. Będąc w kosmosie, astronauci chronią się w statkach kosmicznych, skafandrach kosmicznych i stacjach kosmicznych, „ponieważ bezpośrednie narażenie na promieniowanie oczywiście by ich zabiło” – powiedział dla Live Science Ofek Birnholtz, astrofizyk z Uniwersytetu Bar-Ilan w Izraelu. W związku z tym nikt bezpośrednio nie poczuł zapachu kosmosu „i nie przeżył, by powiedzieć jaki zapach możemy wyczuć w kosmosie” – zauważył.

Niemniej po powrocie z wypraw astronauci regularnie po zdjęciu hełmów wyczuwają specyficzny zapach, a ich koledzy również rejestrują ten zapach unoszący się po otwarciu drzwi śluzy. „Kosmos zdecydowanie ma zapach inny niż wszystko inne” – powiedział astronauta NASA Dominic „Tony” Antonelli po spacerze kosmicznym w 2009 roku.

Ogólnie rzecz biorąc, astronauci często porównują zapach kosmosu do „gorącego metalu, spalonego mięsa, spalonych ciast, zużytego prochu i spawania metalu” – twierdzi Steve Pearce, biochemik i dyrektor generalny Omega Ingredients, który przeglądał wywiady z astronautami, aby pomóc mu w wytwarzaniu zapachu zamówionego przez NASA.

Tymczasem były astronauta NASA Thomas Jones porównał zapach do ozonu. Inny astronauta NASA, Don Pettit, obszernie opisał zapach kosmosu we wpisie na blogu NASA, mówiąc: „Najlepszy opis, jaki mogę wymyślić, to metaliczny; raczej przyjemne, słodko-metaliczne uczucie. Przypomniało mi to wakacje w college’u, gdzie pracowałem wiele godzin przy użyciu palnika do spawania łukowego, naprawiając ciężki sprzęt dla małej ekipy drwali. Przypomniało mi to przyjemnie słodko pachnące opary spawalnicze. To jest zapach kosmosu”.

Skąd może pochodzić ten zapach? Chociaż przestrzeń jest w większości pusta, nie jest to idealna próżnia. „Właściwie nie mówimy o objętości, która nie zawiera cząstek” – powiedziała dla Live Science Miranda Nelson, kontroler lotów kosmicznych w dziale kontroli misji w Johnson Space Center NASA w Houston.

Może Cię zainteresować również: Czyste gacie astronautów jednym z priorytetów!

Istnieje wiele potencjalnych wyjaśnień tego zapachu. Jeden ma związek z tlenem unoszącym się wokół Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Promienie ultrafioletowe słońca mogą rozszczepić cząsteczki tlenu (O₂), które składają się z dwóch atomów tlenu, na pojedyncze atomy tlenu. Ten tlen atomowy może przylegać do skafandrów kosmicznych, ścian śluz i innych elementów wystawionych na działanie przestrzeni kosmicznej, wywołując reakcje chemiczne, które mogą wyjaśniać nieprzyjemny zapach, na przykład tworzenie się ozonu, powiedziała Nelson.

„Inna, znacznie zabawniejsza teoria głosi, że jest to zapach związany z eksplozjami gwiazd – umierającymi gwiazdami” – powiedziała Nelsona. Zauważyła też, że te wybuchy generują śmierdzące cząsteczki znane jako wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, które można znaleźć w węglu, żywności, ropie i innych materiałach. Nelson podkreśliła jednak, że w przypadku obu tych pomysłów brakuje danych z oficjalnych badań.

Aby uczynić szkolenie astronautów bardziej realistycznym, NASA zleciła firmie Pearce w 2008 roku stworzenie zapachu imitującego zapach opisywany przez astronautów. Celem było wyeliminowanie niespodzianek, jakie astronauci mogliby spotkać na orbicie.

Perfumy o zapachu przestrzeni kosmicznej N°1 od Eau de Space

Projektując zapach, Pearce sam nie latał w kosmos ani nie wąchał żadnych skafandrów kosmicznych. Zamiast tego „odtworzył opisy astronautów, korzystając ze swojej wiedzy i doświadczenia na temat dostępnych, bezpiecznych substancji zapachowych, które po połączeniu mogły wywołać podobny odbiór”.

Na podstawie tych badań Pearce pomógł później zaprojektować perfumy znane jako Eau de Space, które stały się bestsellerem od chwili premiery w 2020 roku. Jednak „szczerze mówiąc, naprawdę bardzo niewiele osób naprawdę doświadczyło zapachu kosmosu i mogłoby wypowiedzieć się na temat jego realizmu” – powiedział Pearce.

➔ Obserwuj nas w Google News, aby być na bieżąco!

źródło: LiveScience
zdjęcie wykorzystane w nagłówku wpisu pochodzi z Depositphotos