Motyle z ognistymi „oczami” nazwano imieniem Saurona z „Władcy Pierścieni”

Poza wzorem na skrzydłach przypominającym oko, dwa nowe gatunki nie wydają się wykazywać żadnych oznak zła, które łączyłyby je z Mordorem.

Saurona triangula – nowy rodzaj motyli noszący imię Saurona z „Władcy Pierścieni”
Saurona triangula – nowy rodzaj motyli noszący imię Saurona z „Władcy Pierścieni” | fot. B. Huertas © Trustees Natural History Museum

Jeden z nowo opisanych gatunków motyli, nazwany Saurona triangula na cześć złego Lorda Saurona z trylogii J.R.R. Tolkiena — Władca Pierścieni ma skrzydła w kolorach brązowym, białym i pomarańczowym z czarnymi plamkami przypominających oko, i mierzy około 4 cali długości. Naukowcy zidentyfikowali dziewięć nowych grup motyli – choć wydaje się, że ta jedna szczególnie przykuła ich uwagę. Motyle tego nowego rodzaju z ognistopomarańczowymi i kruczoczarnymi plamkami na dole skrzydeł, przypominają naukowcom płonące Oko Saurona — wszechwidzące oko złego władcy Mordoru.

Przeczytaj także: Nowy gatunek rośliny z La Manchy, nazwano na cześć Don Kichota

W pierwszej z trzech książek — Drużynie Pierścienia — Tolkien pisze: „Oko było otoczone ogniem, ale samo było szkliste, żółte jak u kota, czujne i skupione, a czarna szczelina jego źrenicy otwierała się na dół, okno na nicość”.

Zainspirowany tym mrożącym krew w żyłach opisem, zespół udokumentował dwa nowe gatunki z tego rodzaju, nazwane Saurona triangula i Saurona aurigera, które żyją w nizinnych lasach deszczowych południowo-zachodniej Amazonii. Blanca Huertas, starsza kustosz motyli w Muzeum Historii Naturalnej w Londynie i współautorka badania, wybrała tę literacką nazwę dla rodzaju nowo sklasyfikowanych owadów.

„Nazywanie rodzaju nie zdarza się często” – czytamy w oświadczeniu. „To był wielki przywilej, a teraz oznacza to, że możemy zacząć opisywać nowe gatunki, które odkryliśmy w wyniku tych badań”.

Artykuł, opublikowany w zeszłym miesiącu w czasopiśmie Systematic Entomology przez międzynarodowy zespół naukowców, ocenia ponad 400 różnych gatunków motyli. Przez ponad dekadę autorzy badania wykorzystywali zarówno identyfikację wizualną, jak i sekwencjonowanie DNA do analizy owadów. Skupili się na motylach z podgrupy o nazwie Euptychiina, która jest grupą niezwykle trudną do zbadania. Motyle z tej grupy wyglądają bardzo podobnie, mają wspólne cechy, takie jak brązowe skrzydła.

Ostatecznie zespół odkrył „do 20 procent więcej gatunków niż przed projektem”, zgodnie z oświadczeniem.

Nowe badanie jest istotne, ponieważ pokazuje, jak bardzo naukowcy są „wciąż w fazie odkrywania”, jeśli chodzi o dokumentowanie i definiowanie rodzajów owadów, powiedział dla Smithsonian Magazine Robert Robbins, entomolog badawczy i kurator motyli i ciem w Smithsonian’s National Museum of Natural History.

Chociaż milion gatunków owadów ma nazwy naukowe, zdecydowana większość z nich nie ma. Niektórzy ludzie szacują pięć milionów, inni szacują, że 25 milionów. Jednak nikt nie ma na ten temat okładnych danych.

— mówi Robbins, który nie był zaangażowany w badania

Ale odkrywanie i nazywanie nowych gatunków owadów, zwłaszcza motyli, ma kluczowe znaczenie dla działań na rzecz ochrony przyrody, mówi Huertas w oświadczeniu. Nazwy inspirowane popkulturą mogą znacznie przyczynić się do podniesienia świadomości na temat trudnej sytuacji tych pięknych owadów.

Motyle są pod ogromną presją utraty siedlisk i desperacko potrzebujemy zidentyfikować i zbadać nowe gatunki, zanim skończy się dla nich czas. Nadając im niezwykłe nazwy, możemy zwrócić uwagę na to, co dzieje się z motylami, które mają dziś poważne kłopoty na całym świecie.

– mówi Huertas dla Guardiana

Oprócz tego, że są przyjemnym dla oka dodatkiem w każdym ogrodzie, motyle są ważnymi zapylaczami. Choć być może mniej znane do tego celu niż pszczoły, mogą odgrywać kluczową rolę w rolnictwie na małą skalę. Ale zmiana klimatu i utrata siedlisk wywierają presję na delikatne owady. Według organizacji non-profit Xerces Society, w samych Stanach Zjednoczonych od 1950 roku wymarło pięć gatunków motyli. A dobrze znany motyl Monarcha (Danaid wędrowny, Danaus plexippus) został zeszłego lata uznany za gatunek zagrożony przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody.

Jeśli chodzi o ochronę tych stworzeń przed wyginięciem, opisanie nowych gatunków może pomóc zidentyfikować zagrożenia, przed którymi stoją, mówi Huertas w oświadczeniu. „Jest wiele do zrobienia, teraz możemy nadać im nazwy”.

Kilka innych gatunków zwierząt zostało już wcześniej nazwanych na cześć Saurona: chrząszcz gnojowy, żaba i dinozaur. Władca Pierścieni przez lata inspirował także inne nazwy naukowe, od kraba nazwanego na cześć czarodzieja Gandalfa, po rodzaj ryby nazwanej na cześć Golluma, byłego hobbita, którego pragnienie Jedynego Pierścienia doprowadziło go do szaleństwa.

➔ Obserwuj nas w Google News, aby być na bieżąco!

źródło: Smithsonian Magazine