Badanie Instytutu LB Medical „Nastroje Polaków, uczucia i spojrzenie na przyszłość – zmiany, które spowodował COVID-19” przeprowadzone na przełomie marca i kwietnia 2021 r. pokazało, jak bardzo pandemia odcisnęła piętno na zdrowiu psychicznym i fizycznym.
Zdrowie fizyczne i psychiczne Polaków w ciągu ostatnich dwóch lat zostało poważnie nadszarpnięte przez pandemię COVID-19. Wtedy prawie połowa Polaków (49,9 proc.) skarżyła się na bardzo częste napięcie psychiczne a ponad 44 proc. respondentów doświadczyło nastrojów depresyjnych. Nowa rzeczywistość wymagała ogromnych zmian w naszych nawykach i przyzwyczajeniach. W momencie, kiedy myśleliśmy, że sytuacja jest już opanowana na horyzoncie pojawiło się widmo niedalekiej wojny, oraz szalejąca inflacja, które Polakom spędzają sen z powiek. Czy nasze społeczeństwo, szuka pomocy u specjalistów zdrowia psychicznego? By znaleźć odpowiedź na to pytanie Instytut LB Medical wraz z Agencją SW Research przeprowadzili badanie „Przekonania zdrowotne Polaków” w którym zapytali Polaków o ich przekonania dotyczące zdrowia fizycznego oraz psychicznego.
Może Cię zainteresować także: Blisko 40% Polaków twierdzi, że w czasie pandemii pogorszyło się ich zdrowie psychiczne
Polacy widzą zależności pomiędzy zdrowiem psychicznym a fizycznym
Ponad 35 proc. dorosłych Polaków boi się o swoje zdrowie psychiczne i niewiele więcej, bo 41 proc. boi się utraty swojego zdrowia fizycznego. Rola zdrowia psychicznego dla blisko 9 na 10 Polaków jest równie ważna co zdrowie fizyczne. Jak się okazuje, Polacy mają świadomość znaczenia zdrowia psychicznego w życiu. Badanie wykazało, że większość z nich (80 proc.) zdaje sobie sprawę, że zdrowie fizyczne i psychiczne są sobą ściśle powiązane.
Z drugiej strony 76 proc. respondentów uważa, że choroby psychiczne i fizyczne obniżają poziom życia chorego w różnym stopniu. Trzy czwarte badanych (75 proc.) jest świadomych tego, że nieleczone choroby psychiczne mogą doprowadzić do śmierci. Za tą wiedzą nie idzie jednak rozeznanie w rodzajach zaburzeń psychicznych, o czym świadczy wynik badania – 48 proc. ankietowanych nie jest w stanie samodzielnie wskazać, żadnej nazwy zaburzenia psychicznego.
Raporty potwierdzają – seniorzy w cieniu choroby
Seniorzy zapytani o zaburzenie zdrowia psychicznego, z którym spotkali się w swoim życiu, w sferze publicznej, rodzinie lub mediach najczęściej wymieniają depresję (29 proc.) i schizofrenię (26 proc.).
Seniorzy rzadziej chodzą do psychiatry
Wielochorobowość jest wszechobecnym zjawiskiem, nie dziwi więc fakt, że w związku z wieloma dolegliwościami Polacy zmuszeni są skorzystać z porad nie jednego a wielu specjalistów. Najczęściej Polacy korzystają z porad lekarza medycyny rodzinnej – 95 proc., laryngologa – 77 proc., okulisty – 75 proc., dermatologa – 74 proc. i ortopedy – 70 proc. (pytanie wielokrotnego wyboru).
Prawie połowa ankietowanych (48 proc.) deklaruje, że chociaż raz skorzystało z porady psychologa, jednak widać tutaj prawidłowość, że im starsza osoba, tym mniej korzysta z porad tego specjalisty: 6 na 10 osób do 24 r.ż. i tylko 36 proc. osób w wieku 60 plus skorzystało z porady choć raz. Ta sama prawidłowość zachodzi w przypadku psychiatry – największy odsetek osób, które skorzystały z porady choć raz znajduje się w grupie osób do 24-34 lat (51 proc.), najmniejszy zaś wśród osób powyżej 60 r. ż. (30 proc.).
Świadomość Polaków na temat leczenia zaburzeń psychicznych rośnie
Mimo, że blisko połowa Polaków (48 proc.) twierdzi, że nie miałaby problemu z tym, aby powiedzieć komuś, że idzie do psychiatry to ciągle 16 proc. respondentów potwierdza, że gdyby musiało iść do psychiatry, wstydziłoby się do tego przyznać, nawet przed bliskimi. Badani, którzy nie mieli wcześniejszych doświadczeń ze specjalistą zaburzeń psychicznych, zdają się doceniać jego istotną rolę – prawie trzy czwarte respondentów (72 proc.) ma świadomość, że istnieją zaburzenia psychiczne, których nie da się rozwiązać bez pomocy lekarza psychiatry, a aż 77 proc.
Polaków uważa, że może on pomóc w rozwiązaniu potencjalnego problemu. Jedynie 5 proc. respondentów jest zdania, że wizyta u tego specjalisty oznacza, że ktoś „nie jest normalny”. Blisko 2/3 Polaków (62 proc.) nie zwlekałoby z wizytą u psychiatry, jednak 15 proc. deklaruje, że gdyby to było możliwe, odwlekałoby wizytę możliwe długo.
Nie wszyscy ufają farmakoterapii
Polacy zdają się doceniać rolę psychiatry jednak aż 4 na 10 badanych nie jest przekonanych, co do stosowania leków potencjalnie zleconych przez tego specjalistę. Co ciekawe, 38 proc. sceptycznie nastawionych do farmakoterapii nie jest w stanie podać samodzielnie konkretnego powodu przeciw tej metodzie. Wśród najczęściej wymienianych obaw wskazywane są: „boję się skutków terapii” (34 proc.), „boję się uzależnienia, że będę musiał(a) je przyjmować przez całe życie (33 proc.) oraz „leki tego typu powodują zaburzenia świadomości (31 proc.). Co istotne, ponad co czwarty badany z tej grupy (27 proc.) deklaruje, że unika w ogóle jakichkolwiek leków.
Bliscy w potrzebie
Ponad 1/3 badanych (36 proc.) deklaruje, że ktoś z ich rodziny lub grona znajomych przynajmniej raz skorzystał z konsultacji psychiatry. Nieco mniej (29 proc.) przyznaje, że ktoś z ich otoczenia powiedział o zmaganiu się z chorobą psychiczną. Prawie 6 na 10 (59 proc.) bliskich otrzymało wsparcie ze swojego otoczenia w walce chorobą, jednak prawie co czwarta osoba (23 proc.) spotkała się ze stygmatyzacją czy wyśmianiem z powodu dolegliwości psychicznej. Wcześniejsze doświadczenia, nawet jeżeli dotyczą one innych osób z naszego otoczenia, mają istotny wpływ na pozytywny wizerunek psychiatry oraz przebiegu samej wizyty.
Co uważają Polacy o zdrowiu psychicznym seniorów?
O zdrowiu psychicznym osób 60+ w przestrzeni publicznej mówi się zbyt mało – uważa 6 na 10 Polaków (58 proc.) i dostrzega potrzebę społecznej dyskusji. Potrzeba komunikacji tego typu działań objawia się również w dramatycznie niskim poziomie świadomości na temat dotychczasowych kampanii społecznych dotyczących zdrowia psychicznego seniorów – aż 92% badanych nie jest w stanie wymienić samodzielnie nazwy akcji, organizacji lub hasła przewodniego kampanii, która wspiera zdrowie psychiczne osób starszych.
Badanie „Nastroje Polaków, uczucia i spojrzenie na przyszłość – zmiany, które spowodował COVID-19” przeprowadzone na zlecenie Instytutu LB Medical. Badanie zostało zrealizowane w dn. 30 marca -2 kwietnia 2021 r. przez agencję SW Research, n=1000, metoda badawcza CAWI.
Badanie „Przekonania zdrowotne Polaków” zostało zrealizowane przez agencję SW Research w dniach 12-13.07.2022 r. techniką CAWI na panelu badawczym SW PANEL, na reprezentatywnej próbie n=1033 dorosłych Polaków.
➔ Obserwuj nas w Google News, aby być na bieżąco!
źródło: Instytut LB Medical